Қазақтың тұңғыш эпопеясы Мұхтар Әуезовтің «Абай жолы» романы әлемге әйгілі тарихи романдар топтамасының бастамасы болды. Әуезов өзінің роман-эпопеясында қазақ халқын, оның ұлттық дәстүрін барлық қырынан энциклопедиялық деңгейде жан-жақты ашып көрсетті. Әуезовтің «Абай жолы» роман-эпопеясы әлемдік деңгейде «ХX ғасырдағы ең үздік шығармалардың бірі» – деп француз жазушысы Луи Арагон жоғары баға берген. М.Әуезовтің «Абай жолы» роман-эпопеясы алдымен орыс тіліне, орыс тілді нұсқасы арқылы әлемнің көптеген өзге тілдеріне, соның ішінде кезінде Оңтүстік-Батыс Азияда ғана емес, Таяу Шығыс, Ресей, Орта Азия, Оңтүстік Еуропа жұртының әдеби тілдеріне аударылды. «Абай йули» романының үшінші кітабы романның 1952 жылы қазақ тілінде шыққан нұсқасынан өзбек тіліне аударылған.
Кітап 1945 жыл – Жеңіс жылы және хакім Абайдың туғанына 100 жыл толуына орай ұлы жазушы Мұхтар Әуезов әдебиеттанушы-ғалым Бейсенбай Кенжебаевпен бірге жазған.
Қос қаламгердің рухани, шығармашылық байланысы өмір бойы жалғасқан. Б.Кенжебаев үлкен адамгершілік қасиетімен ұлы қаламгерді тәнті еткен тұлға. Ол авторы «саяси сенімсіз» «Абай» романын басуға Орталық Комитеттен тиым салынғанына қарамастан өз басын бәйгеге тігіп, 1942 жылы жариялап жіберген кітаптың бас редакторы болған.
Кітапшада ақынның өмірі мен шығармашылығы орыс тілінде баяндалады. Басылымда ұлы ақынның шығармашылығы әдебиеттанулық зерттеулер арқылы берілген.
Орыс әдебиетін зерттеуші, абайтанушы, филология ғылымдарының докторы, профессор. Қаз ССР ҒА-ның академигі, Қазақ ССР –нің еңбек сіңірген ғылыми қайраткері М.С. Сильченко абайтану мәселелерімен жүйелі түрде айналысқан. Ғалым «Абайдың творчестволық өмірбаяны» тақырыбында докторлық диссертация қорғаған. М.Сильченко «Абайдың реализмі», «Абай және Крыловтың мысалдары», «Ақындық шабыттың қайнар бұлағы» және басқа да 30-дан астам ғылыми мақалаларын мерзімді басылымдарда жариялап, «Абай», «Абай. Очерки жизни и творчества» атты зерттеулері жарияланған.
Зерттеуші ғалым «Абай. Очерки жизни и творчества» зерттеуінде дана ақынның тұлға болып қалыптасуын балалық шағын қамтитын «Детство», «В медресе Ахмет-ризы», «В ауле отца», «Друзья», шығармашылық жолда қалыптасуын «Первые стихи», шабыты шалқыған өнер қанатындағы ақын бейнесін «От имени Кокпая», «Лето», «Муза пламенной сатиры», «Татьяна, русская душою», «Домбра и лира», «Громы негодования…», «Гроза духа…», «Абай-ага», «Сюжеты странствуют», «Поэмы», «Гаклия», «Через сто лет» тақырыптарымен талдап шыққан. Кітап К.Мелешконың редакторлығымен баспа көрген.